Adisyon Nasıl Hesaplanır?
Restoran, kafe ve benzeri işletmelerde müşteri hesaplarının düzenli bir şekilde takip edilmesi için adisyon büyük bir öneme sahiptir. Adisyonun doğru hesaplanması, hem müşteri memnuniyeti hem de işletmenin kâr-zarar analizini yapabilmesi için kritik bir süreçtir. Bu rehberde, adisyon hesaplama yöntemlerini ve dikkat edilmesi gereken noktaları detaylıca ele alacağız.
Adisyon Nasıl Hesaplanmalı?
Adisyon hesaplama süreci, işletmenin kullandığı sisteme ve ödeme yöntemlerine göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak şu adımlarla gerçekleştirilir:
1. Siparişlerin Kaydedilmesi
Müşteri tarafından verilen siparişler adisyon sistemine kaydedilir. Bu işlem genellikle üç farklı yöntemle yapılır:
- Manuel Adisyon: Garsonun siparişleri kağıt üzerine yazması
- POS Sistemi Kullanımı: Bilgisayar veya tablet üzerinden sipariş girişinin yapılması
- Mobil Sipariş Sistemi: Müşterinin QR kod veya mobil uygulama ile sipariş vermesi
2. Ürünlerin Birim Fiyatlarına Göre Hesaplanması
Her ürünün işletme tarafından belirlenen birim fiyatı adisyona eklenir. Örneğin:
| Ürün | Miktar | Birim Fiyat (₺) | Toplam (₺) |
|---|---|---|---|
| Çay | 2 | 15 | 30 |
| Kahve | 1 | 40 | 40 |
| Tatlı | 1 | 75 | 75 |
| Ana Yemek | 2 | 150 | 300 |
| Genel Toplam | 445 ₺ |
3. Vergilerin Eklenmesi (KDV Dahil / Hariç)
Türkiye’de yiyecek-içecek sektöründe genellikle %10 veya %8 KDV uygulanır. Eğer fiyatlar KDV hariç belirlenmişse, toplam tutarın üzerine vergi eklenir:
KDV Dahil Hesaplama:
- 445 ₺ * 1.10 (KDV %10) = 489.5 ₺
- 445 ₺ * 1.08 (KDV %8) = 480.6 ₺
KDV Hariç Hesaplama:
- Eğer toplam tutar KDV dahil ise ve hariç fiyat bulunacaksa:
- 489.5 ₺ ÷ 1.10 = 445 ₺ (KDV hariç tutar)
- 480.6 ₺ ÷ 1.08 = 445 ₺ (KDV hariç tutar)
4. Servis ve Bahşiş Ücretlerinin Eklenmesi (Opsiyonel)
Bazı işletmelerde servis bedeli (%5 – %15) eklenir. Örneğin:
- Servis ücreti %10 ise: 489.5 ₺ * 1.10 = 538.45 ₺
- Bahşiş eklenmiş haliyle: Müşteri isteğine bağlı olarak değişir.
5. Ödeme Yöntemine Göre Hesaplama
- Nakit Ödeme: Direkt olarak belirlenen toplam ücret ödenir.
- Kredi Kartı: POS komisyonları işletmeye bağlı olarak hesaplanabilir.
- QR veya Mobil Ödeme: Uygulamalar üzerinden hesap otomatik çekilir.
- Bölünmüş Adisyon: Grup halinde gelen müşteriler kendi hesaplarını ayrı ödemek isteyebilir. Adisyonu bölmek için:
- Toplam tutar kişi sayısına eşit olarak bölünebilir.
- Herkesin yediği ürünlere göre bireysel ödeme alınabilir.
Adisyon Hesaplamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
✔ Fiyatların Güncel Olması: Menüde belirtilen fiyatlarla adisyondaki fiyatların eşleştiğinden emin olunmalıdır.
✔ Yanlış Ürün Girişi Yapılmamalı: Sipariş sırasında yapılan hatalar müşteriye ekstra maliyet çıkarabilir ve memnuniyetsizlik yaratabilir.
✔ Vergilerin ve Ek Ücretlerin Doğru Hesaplanması: KDV ve servis ücretleri yanlış girildiğinde işletme zarar edebilir.
✔ Müşteri Memnuniyeti: Özellikle grup ödemelerinde adisyonun adil şekilde bölüştürülmesi önemlidir.
