Çalışma Belgesi Nedir? Nasıl Alınır ? Ne İşe Yarar ?
Çalışma Belgesi Nedir ?
Çalışma belgesi nedir diye baktığımızda temel tanım şöyledir: Çalışanın, çalıştığı işyerinden ayrılması durumunda, ayrıldığı işin işvereninden istediği ve iş tanımı ile iş süresini içeren belgelere çalışma belgesi denmektedir. Çalışma belgeleri 4857 sayılı iş kanunun 28. Maddesine dayanarak talep edilmekte ve düzenlenmektedir.
Çalışma belgesinde çalışanın ayrıldığı işyerinde işe başlama ve ayrılma zamanı ayrıca hangi alanda çalıştığı gibi konular yer almaktadır. Çalışma belgesi hakkında en çok merak edilen konulardan biri çalışma belgesinin nasıl alındığı ile ilgilidir. Çalışma belgesi nedir ? Nasıl alınır? nerden alınır? Çalışma belgesinde hangi bilgiler yer alır? gibi konulardan yazımızın devamında bahsedeceğiz.
4857 Sayılı İş Kanunu 28’inci Madde Nedir?
Çalışma Belgesi Nedir :
İşten ayrılan işçiye, işveren tarafından işinin çeşidinin ne olduğunu ve süresini gösteren bir belge verilir.
Belgenin vaktinde verilmemesinden veya belgede doğru olmayan bilgiler bulunmasından zarar gören işçi dava açabilir. Aynı şekilde işçiyi işine alan yeni işveren eski işverenden tazminat isteyebilir.
Çalışma Belgesi Ne İşe Yarar
Çalışma belgesi nedir, çalışma belgeleri nerelerde geçerlidir sorularının cevabı merak edilen sorulardandır. Çalışma belgesi nerelerde kullanılır? Çalışma belgeleri ne için kullanılır ? Sorularına bu başlıkta cevap vereceğiz.
Çalışma belgesi yeni bir işe girerken çalışana referans niteliğindedir. İş yaşamında referansların özellikle yeni bir işe girerken ne kadar önemli olduğunu bilinmekte. Çalışma Belgesi, yeni bir işe başvuran işçinin eski işinde ne kadar çalıştığını ve hangi görevde olduğunu göstermesi açısından bir referans belge niteliğindedir. Bu sebeple yeni bir işe başvurma aşamasında geçerli bir belgedir.
Çalışma Belgesi Çeşitleri
İşçinin işten ayrıldıktan sonra eski işvereninden istediği çalışma belgesi iki çeşittir:
- Alelade çalışma belgesi: Çalışma belgesinde temelde işçinin ayrıldığı işte ne kadar çalıştığı ve hangi görevde çalıştığı bilgileri yer alır. Bu tarz çalışma belgesi alelade çalışma belgesi olarak isimlendirilir.
- Tam çalışma belgesi ya da bonservis: Eğer çalışma belgesi çalışanın görevi, çalışma süresi, ve işçinin performansı hakkında eski işverenin görüşlerini içeriyorsa buna tam çalışma belgesi ya da bonservis ismini alır.
Çalışma belgeleri, genelde işe alım süreçlerinde detaylı incelemeler yapıldığında istenilen bir çalışma belgesidir. Yeni işveren eski işverenin çalışan hakkındaki düşüncelerini öğrenmek istediğinde talep edilen bir çalışma belgesi türüdür.
Çalışma Belgesi Nasıl Alınır ?
Öncelikle söyleyebiliriz ki çalışma belgesi herhangi bir dijital ortamdan düzenlenemiyor. Yani internet üstünden çalışma belgesi çıkarabileceğiniz e-devlet gibi bir ortam yoktur. Yani çalışma belgesi e devlet’ten alınamamaktadır. Peki o halde çalışma belgesi nasıl alınır ? Çalışma belgesi nereden alınır ? Bunun için eski çalışılan yere, varsa insan kaynakları gibi bir bölüme başvurulması gerekmektedir. Belge eski işveren tarafından hazırlanacaktır.
Eski işverenle yüz yüze görüşmenin istenmediği durumlarda telefon ya da e-posta ile çalışma belgesi düzenlenmesi talep edilebilmektedir. Ancak düzenlenen belge ıslak imzalı olmalıdır. Bu yüzden düzenlenen çalışma belgesi elden alınmalı ya da posta ile gönderilmesi istenmelidir.
Çalışma belgesi yeni işveren ya da çalışan tarafından talep edildiği takdirde hazırlanarak talep edene verilmelidir. İşverenin belgeyi vermek istememesinin 4857 sayılı kanun gereğince idari para cezası bulunmaktadır. Yani işveren çalışma belgesini vermezse kendinden şikayetçi olunduğu durumlarda belgeyi vermeyen işyeri hakkında şikayetçi olunursa SGK tarafından işlem başlatılarak para cezası verilmektedir.
Çalışma Belgesi Hangi Bilgileri İçerir ?
Çalışma belgesi nedir, Çalışma belgesi nereden alınır sorularını yanıtladık. Şimdi biraz daha ayrıntıya girelim.
İşçinin ayrıldığı iş yerinden talep ettiği çalışma belgesinde hangi bilgilerin bulunması gerektiği de merak edilen konulardan biridir. Siz de çalışma belgesi nasıl doldurulur sorusunun cevabını arıyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Çalışma belgesi hazırlamak düşünüldüğü kadar zor değildir. Çalışma belgesinin bazı temel bilgileri içermesi gerekmektedir. İş tanımı ile farklı tanımlamalar yer alabilir ama temelde bir çalışma belgesi şu bilgileri içermelidir:
- Adı Soyadı
- Ayrıldığı iş yerinde hangi görevde çalıştığı
- Doğum tarihi
- T.C. kimlik numarası
- Sigorta sicil numarası
- Adresi
- İş yerinde çalışma süresi (işe giriş-işten ayrılma süresi)
- Eğer tam çalışma belgesi talep edilmediyse işveren, işçi hakkında kişisel görüşlerini belirtmemelidir. Alelade çalışma belgesi talep edilirse yukarda sıraladığımız bilgilerin doldurulması yeterli olacaktır. Bunlar dışında işçinin aldığı ücret, sahip olduğu sertifikalar gibi bilgiler de eklenebilir.
Çalışma Belgesi Nasıl Doldurulur ?
Peki bu bilgilerle oluşturulan bir çalışma belgesi nasıl yazılmalıdır? Bu sorunun cevabını arıyorsanız yazımızın bu bölümünde çalışma belgesinin nasıl yazılacağından bahsedeceğiz. Çalışma belgesi nasıl doldurulur ? İşte cevabı.
Öncelikle kağıdın üst orta kısmına büyük harfler ile çalışma belgesi yazılmalıdır. Yine büyük harflerle sol kısımdan itibaren işçi ibaresi düşülerek işçinin adı-soyadı, doğum yeri ve yılı, T.C. kimlik numarasına yer verilmelidir. Tüm bilgilerde bir satır bırakılmalıdır.
Daha sonra büyük harflerle işveren ibaresi düşülerek işverenin adı-soyadı, SGK işyeri sicil numarası, işyerinde yapılan iş ve işçinin yaptığı işin tanımı, işçinin görevi, işe başlama ve işten çıkış tarihi bilgileri yazılmalıdır.
Bu bilgilerden sonra şöyle bir ibare düşülmesi gerekmektedir; “yukarıda fotoğrafı, kimlik bilgileri belirtilmiş olan adı soyadı X tarihleri arasında işyerimizde çalışmıştır. İş bu çalışma belgesi 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında düzenlenmiş ve kendisine verilmiştir.” Daha sonra işveren adını soyadını yazarak imza atmalıdır.
Çalışma Belgesi Doldurulurken Dikkat !
Eğer tam çalışma belgesi istendiyse işveren, işçi hakkındaki görüşlerini yazabilir. Düşünceler olumlu ya da olumsuz olabilir. Gereksiz yere olumsuz düşünceler yazıldıysa çalışan itiraz edebilir. İşveren çalışana çalışma belgesi vermeyi kabul etmezse, işverene idari para cezası uygulanır. Çalışma belgesinde doğru olmayan bilgilerin yer alması da çalışanın ya da yeni işverenin eski işverenden tazminat alma hakkını doğurur.
Çalışma Belgesi ve Çalışma İzin Belgesi Farkı
En çok karıştırılan konulardan biri de çalışma belgesi ve çalışma izin belgesidir. Çalışma izin belgesi Türkiye’de çalışmak isteyen yabancılara 4817 sayılı kanun kapsamında düzenlenen bir belgedir. Çalışma izin belgesi sadece yabancılara verilen bir belgedir. Ancak çalışma belgesi çalışanın eski işvereninden referans niteliğinde aldığı bir belgedir. Yani çalışma belgesiyle çalışma izin belgesi farklı belgelerdir.
Çalışma İzin Belgesi İle Bordronun Farkı
Çalışma izin belgesi ile Bordro tamamen birbirinden ayrı iki evraktır. Bordro işçinin sigortalı olduğu süre içinde aldığı maaş bilgilerini kapsarken Çalışma izin belgesi ise işçinin işyerindeki pozisyonunu da barındırır. Çalışma izin belgesi işçi için referans olarak kullanabileceği bir evraktır. Maaş bordrosu bu kadar kapsamlı değildir. İşçi iş yeri değiştirdiği zaman Çalışma izin belgesi ile birlikte Bordrosunu da sunarsa daha iyi olabilir. Bordro maaş ve maaşa bağlı hakların ayrıntılarını kapsarken çalışma izin belgesi işçi hakkında yukarıda saydığımız bir çok bilgi içerir.
